Samen lachen om het ouderschap met stiekem hartstikke veel diepgang
door Nelleke Bos
Zondagmiddag. Ik zit in een intieme theaterzaal vol met ouders zoals ik. Mensen met een boel wensen, goede bedoelingen en – te horen aan het gegrinnik van herkenning – de nodige ervaring als moeder of vader. Wat brengt ons hier bij de voorstelling Kindlief? Moeten we leren hoe we fatsoenlijke ouders kunnen zijn?
Ouderschap valt niet te leren, zoals je ooit wiskunde en Engels leerde. Er is geen methode. Natuurlijk kun je best wat cursussen volgen over gedrag en zo, net als een puppytraining, maar er is geen opleiding ‘ouderschap’ te vinden. Toch is er juist een heleboel wat je als ouder leert. Je kinderen leren je meer dan welke andere manier in het leven dan ook, klinkt als heldere boodschap in de show ‘Kindlief! van Elise Verheul.
Reuze leerzaam, dat ouderschap, alleen niet op een cognitieve (kennis vergarende) manier. Nee, we hebben het hier over het soort leren van het leven zelf. Elise houdt zich totaal niet bezig met opvoedstrategieën, met wat je wel en niet zou moeten doen. Des te meer richt ze zich op wie jij bent. Jij, zelf, als mens. Ze neemt ons lichtvoetig mee op een reis door de tijd, en hoe wij zelf zijn gevormd. Hoe voelt het om vader of moeder te worden van een compleet nieuw wezentje dat je niet kent, en waar je toch voor gaat zorgen? Waar kom jij eigenlijk vandaan? Hoe was jij als kind en wie waren er betekenisvol voor jou?
De zaal is muisstil terwijl we hierbij stilstaan. (Oh ja, dit is waar het leven over gaat.) We voelen hem hoor!
Geen goed of fout
Eigenlijk is er geen goed of fout. Wel, laat Elise heel beeldend zien, kun je er als ouder zijn en toch niet zijn. Je kunt als een kip zonder kop je hele dagelijkse programma afwerken zonder écht aanwezig te zijn. Ogenschijnlijk ben je dan geslaagd, maar je kinderen zullen daar zeker een ander gevoel bij hebben. Want het ouderschap, dat komt uiteindelijk aan op ‘er zijn’: aanwezig zijn, gewoon zoals je bent. (Oeps.) Kinderen waarderen je niet omdat je een to-do-list kunt afvinken. (U-huh.) Ze prikken ook pardoes door je buitenkant heen. (Check.) Daar waar je kinderloos nog aardig door het leven kon zigzaggen om al je verborgen emoties heen, kun je je die moeite bij je kinderen besparen. (Dat heb ik gemerkt ja.) In Elises woorden: ‘Je kind komt overal.’
Een confronterende waarheid.
Onder het tapijt
Hoe mooi we de babykamer ook ingericht hebben, geweldige plannen we gemaakt hebben om te beleven met onze kinderen, er is iets waar we nooit op zijn voorbereid. Het echte werk is niet het opvoeden, maar het dealen met jezelf, dankzij je kinderen die naadloos achter al jouw ‘geheimen’ komen. Geheimen? We hebben allemaal geheime vakjes in onszelf, plekken waar we ongewenst verdriet, pijn of angst hebben weggestopt. Onder het tapijt geveegd. Zelf zijn we gewend om daar met een gepaste boog omheen te lopen. Krijgen we een kind, dan is deze strategie in een klap zinloos geworden. Want je kind komt overal.
Elise laat op hilarische en herkenbare manier zien dat het omgaan met je kind, dat op alles van jou reageert en jou een spiegel voorhoudt, precies het echte werk is. Je zou er natuurlijk heel treurig van kunnen worden, van het gevoel dat er zoveel bij komt kijken. Maar eigenlijk ga je een stuk lichter de zaal uit. Want het ouderschap valt niet te leren, maar omgaan met jezelf, dat wel. En als je goed voor jezelf kan zorgen, help je niet alleen jezelf. Je kind wordt daar ook weer een gelukkiger wezentje van, en leert hoe je het leven mooier kan maken door bij jou de kunst af te kijken.
Ouderschap = mens zijn
Is dat het geheim? Voor jezelf zorgen? En dus leuker gezelschap zijn voor je kind? Sjonge, dat is even geluk hebben, want eerlijk gezegd vond ik het best moeilijk om tijd vrij te maken voor mijn eigen plezier, sinds ik moeder ben. Te druk met zorgen voor de kinderen, je kent het wel. En nu heb ik zomaar een briljant excuus om juist wel tijd te besteden aan mijn welzijn: het betaalt zich dubbel terug, omdat mijn geluk afstraalt naar de kinderen. Wat een fantastische lifehack. Ik kan niet voor de rest van de zaal spreken, maar ik gok dat ik niet de enige ben die met deze opsteker het leven vervolgt. Klinkt gek? Ga het vooral zelf ervaren.
Kijk voor meer data en locaties van ‘Kindlief!’ op www.eliseverheul.nl/kindlief
Theatershow Kindlief - de recensie - Nachtzonteksten
op 18 Oct 2021